Əməkdar müəllim Elxan Quliyev: “Təklif edirəm ki, iqlim elm kimi tədris edilsin"


Əməkdar müəllim Elxan Quliyev: “Təklif edirəm ki, iqlim elm kimi tədris edilsin" 

 

 

İqlim dəyişikliyi bu gün cəmiyyət üçün ən böyük təhlükələrdən biri kimi qəbul edilməlidir. Dünyada gedən qloballaşma təhsil sisteminin də üzərinə böyük vəzifələr qoyur.

Əməkdar müəllim Elxan Quliyev “Azərbaycan müəllimi”nə açıqlamasında təhsil sisteminin üzərinə düşən həmin vəzifələrin həyata keçirilməsi üçün önəmli saydığı addımlardan danışıb. 

Onun fikrincə, gənc nəslə, o cümlədən şagirdlərə iqlim dəyişikliyi haqqında məlumat vermək və bu prosesə qarşı mübarizə aparmaq üçün maarifləndirilmədən istifadə edilməlidir: “Hər bir müəllim şagirdlərə öz dərslərində iqlim dəyişikliyinin səbəbləri və nəticələri haqqında məlumat verməli, problemin həlli yollarını təşviq etməlidir. Müəllimlər iqlim dəyişikliyi mövzusunda layihələr hazırlamalı, şagirdlər bu layihələrdə fəal iştirak etməlidirlər. Belə layihələrə misal olaraq, demək olar ki, müəllimlər şagirdləri təbiət qoynuna aparmalı, meşələri, qoruqları onlara göstərməlidir. Bu, şagirdlərdə məsuliyyət hissini gücləndirər”. 

Əməkdar müəllimin sözlərinə görə, bununla yanaşı, təbiətlə bağlı sənədli filmlərə baxıla, ekoloq və təbiəti qoruyan mütəxəssislərlə görüşlər keçirilə bilər. Belə şəxslərin mühazirələri, maarifləndirici dərslər şagirdlərdə təbiətə qarşı maraq oyadar.

Elxan Quliyev iqlim təhsilinin inkişafı üçün bir neçə əsas addımı vacib hesab edir: “İlk növbədə, iqlim dəyişikliyi ilə bağlı məlumatlar artırılmalıdır. Məktəblərdə, universitetlərdə iqlim dəyişikliyinin səbəbləri, təsirləri və həlli yollarına dair dərslər keçirilməlidir. Bu, gənclərin iqlim məsələlərinə daha çox diqqət yetirməsini təmin edər.

İkincisi, təklif edirəm ki, iqlim elm kimi tədris edilsin, təhsilanalara iqlim dəyişikliklərinin arxasında dayanan fiziki, kimyəvi və bioloji proseslər öyrədilsin. Bu, insanların iqlimlə bağlı mövzuları daha dərindən anlamasına kömək edər.

Üçüncüsü, iqlim həssaslığına dair layihələr və seminarlar keçirilməlidir. Tələbələrin və geniş ictimaiyyətin iştirak edə biləcəyi seminarlar, müzakirələr təşkil edərək, layihələr hazırlayaraq onların iqlim dəyişiklikləri ilə bağlı daha çox məlumat əldə etməsini və fəallıq göstərməsini təmin etmək olar.

 Dördüncüsü, praktik yanaşma və fəaliyyətlər təşkil edilsə, bunun mütləq müsbət nəticəsi olacaq. Təhsil proqramlarına yerli icmalarla əməkdaşlıq edərək davamlı kənd təsərrüfatı, bərpa olunan enerji və təkrar istehsal kimi mövzuların daxil edilməsi insanları öz gündəlik həyatlarında ekoloji baxımdan düzgün seçimlər etməyə təşviq edər. Bunlarla yanaşı, təhsil resursları yaxşılaşdırılmalıdır. Müasir təhsil materialları, videodərslər, interaktiv proqramlar və mobil tətbiqlər vasitəsilə iqlim dəyişiklikləri haqqında məlumatların asanlıqla əldə edilə biləcəyi resurslar yaradılmalıdır”.

Elxan Quliyev bir məqamı xüsusilə vacib hesab edir. Onun fikrincə, iqlim təhsili bütün yaş qruplarına uyğun olmalıdır: “Məktəblərdə  iqlim təhsilini başlanğıc təhsildən ali təhsilədək müxtəlif yaş qruplarına uyğun şəkildə inteqrasiya etmək önəmlidir. Uşaqdan böyüyə hər kəsə öz yaş qrupuna uyğun səviyyədə tədris və məlumat təqdim olunmalıdır”.

Müəllimin qənaətinə görə, fəaliyyət və qlobal əməkdaşlığa  diqqət edilməlidir: "İqlim dəyişiklikləri ilə mübarizə üçün yerli və qlobal səviyyədə fəaliyyət göstərən təşkilatlarla əməkdaşlıq quraraq təhsil sahəsində qlobal tələbləri və təşəbbüsləri izləmək müsbət nəticələr verər: 

“Bu addımlar iqlim təhsilinin inkişafına kömək edər və insanların iqlim dəyişikliyi ilə mübarizəyə daha hazırlıqlı və məsuliyyətli şəkildə yanaşmasını təmin edər. Ən vacib olan isə budur ki, şagirdlərın özlərində bu məsələlərlə bağlı məsuliyyət və dəyərlər formalaşdırmalıdır”.