İxtisasını özün necə düzgün seçə bilərsən? – Ekspert açıqlayır

İxtisasını özün necə düzgün seçə bilərsən? – Ekspert açıqlayır

Ali təhsil müəssisələrinin qəbul imtahanlarında bal toplayan gənclərimizi ixtisas seçimi gözləyir. Avqustun 11-dən 19-dək olacaq bu mərhələ təkcə universitet və ixtisas seçmək deyil, həm də gələcək həyat yolunun müəyyənləşdirilməsidir. Gələcəyin müəllimi, mühəndisi, həkimi, hüquqşünası və ya digər sənət sahibi olmaq arzusu məhz bu mərhələdə formalaşır və konkretləşir.

Heç kəsə sirr deyil ki, ixtisas seçimi zamanı artıq bir çox abituriyentlər peşəkar məsləhətçilərin, təhsil ekspertlərinin yardımına ehtiyac duyurlar və yanlış olaraq düşünürlər ki, ixtisası özləri seçsələr, bu, onlar üçün uğursuz olar. 

Həmin yardımlar bəzən ödənişli olur və hər bir ailənin bu dəstəyi almağa imkanı çatmır. Xüsusilə bölgələrdə yaşayan, sosial cəhətdən həssas ailələrdən olan gənclər çox zaman seçimlərini yalnız öz fikirlərinə və məhdud informasiyaya əsasən etməyə məcbur qalırlar. Halbuki, hər bir gənc – fərqi yoxdur, istər paytaxtda, istərsə də ucqar kənddə yaşasın – doğru seçim etmək üçün bərabər hüquqa və imkana malik olmalıdır. Lakin yardım almadan da sadəcə məlumatlı, düşünülmüş və məqsədyönlü yanaşma ilə düzgün ixtisas seçimi etmək mümkündür.

“Nəticə etibarilə 15 ixtisas seçimi şansı var ki, bu da abituriyentlərin qəbul imkanlarını artırır”

Təhsil məsələləri üzrə mütəxəssis Elvin Bəkirov “Azərbaycan müəllimi”nə deyir ki, ixtisas seçimi abituriyentlərin gələcək təhsil və iş həyatlarını müəyyən edən çox mühüm hadisədir. Bu seçimə abituriyentlər diqqət və məsuliyyətlə yanaşmalı, hərtərəfli düşünərək etməlidir. Bəzən valideyn istəyi, yanlış tövsiyə, öz bilik və bacarıqlarının düzgün dəyərləndirilməməsi yanlış ixtisas seçiminə səbəb olur ki, bu da gənclərin gələcək həyatına mənfi təsir göstərir. 
Mütəxəssisin sözlərinə görə, nəticə etibarilə 15 ixtisas seçimi şansı var ki, bu da abituriyentlərin qəbul imkanlarını artırır. Düzgün ixtisas seçimi etmək üçün onlar mütləq öz arzularını, daxili enerjilərini, bacarıqlarını, gələcək dövrün tələblərini, iş perspektivlərini təhlil etməli, alınan nəticəyə uyğun qərar qəbul etməyi bacarmalıdırlar. Gənclər böyük bir zəhmət hesabına əldə etdikləri qəbul imtahanı balları ilə yalnız hər hansı bir ixtisasa qəbul olub ali təhsil almaq xatirinə addım atmamalıdırlar.

İxtisas seçimini abituriyent kömək olmadan da özü edə bilər. Necə?  

Nə istədiyini bilən, konkret arzuları və məqsədləri olan abituriyentlər bu prosesi çox rahatlıqla özləri də edə bilər. Bəs bunu necə etmək olar? Həmsöhbətimiz söyləyir ki, bunun üçün gənclərimiz Dövlət İmtahan Mərkəzinin ixtisas seçimi üçün nəzərdə tutduğu və elan etdiyi jurnalları təhlil etməli, qəbul plan yerlərinə diqqət etməli, balların qalxma və düşmə ehtimallarını hesablamalıdırlar: “Əlbəttə, hər il yanlış seçim edən abituriyentlər olur və onlar müsabiqədən kənar qalırlar. Bu səbəbdən də tövsiyəm odur ki, onlar diqqətlə jurnallardakı məlumatların, statistikanın təhlilini, həmçinin müsabiqə vəziyyətini əvvəlki illərlə müqayisəsini aparsınlar. Seçim ardıcıllığını isə mütləq öz arzularına və bacarıqlarına uyğun ixtisaslara müvafiq olaraq aparsınlar.
İxtisas seçimi zamanı qəbul şanslarını artırmaq üçün mütləq seçimlərin son hissələrində bir neçə ixtisası ballarından aşağı olmaqla müxtəlif universitetlərdən fərqli, xüsusilə də plan yerləfrinin sayı çox olan ixtisasları qeyd etsinlər”.

Elvin Bəkirovun sözlərinə görə, əgər müsabiqə vəziyyəti gərgin olacağı bəllidirsə, deməli, abituriyentin öz balından yüksək keçid balı olan ixtisaslara qəbul şansı da az olacaq. Buna görə də bu cür ixtisasları çox qeyd etmək onun qəbul şansını azalda bilər. Yox, əgər əksinə, qruplarda və ya alt qruplarda vəziyyət ötən illə müqayisədə daha münasibdirsə, o zaman öz balından yüksək yerləri də yaza bilər: “Seçim edərkən abituriyentlər mütləq istədikləri ixtisasın plan yerlərinin saylarının artıb, ya azalmasına da diqqət etsinlər. Bu da seçim zamanı diqqətdə saxlanılması vacib olan ən mühüm nüanslardandır”.