Kimyaçı alimlərimiz bu il 48 mühüm elmi nəticə əldə ediblər

Kimyaçı alimlərimiz bu il 48 mühüm elmi nəticə əldə ediblər

Dekabrın 6-da Elm və Təhsil Nazirliyinin Kataliz və Qeyri-üzvi Kimya İnstitutunda AMEA Kimya Elmləri Bölməsinin (KEB) Ümu­­mi yığıncağının illik hesabatlara həsr olunmuş iclası keçirilib.

“Azərbaycan müəllimi” xəbər verir ki, tədbirdə AMEA-nın vit­se-prezidenti akademik Dilqəm Tağıyev, bölmənin Ümumi yığıncağının üzvləri, elmi müəs­sisələrin baş və icraçı direktorları, elmi katibləri, BDU və ADNSU-nun əməkdaşları iştirak edib­lər.

Tədbiri giriş sözü ilə açan AMEA-nın vitse-prezidenti, KEB-in Elmi şurasının sədri akademik Dilqəm Tağıyev iclasın Kimya Elmləri Bölməsinə daxil olan  institutların, eləcə də BDU-nun Kimya və ADNSU-nun Kimya texnologiya fakültələrinin 2024-cü ildə aprılmış elmi-tədqiqat işlə­ri­nin ye­kunlarına həsr olunduğunu bildirib.

Akademik Y.Məmmədəliyev adına Neft Kimya Prosesləri İnstitutunun baş direktoru akademik Vaqif Abbasov təmsil etdiyi müəssisədə cari ildə aparılan elmi-tədqiqat işləri, nəşr olunmuş məqalələr, tətbiq olunan işlər, beynəlxalq əlaqələr, keçirilən tədbirlər barədə məlumat verib. Alim bildirib ki, cari ildə elmi müəssisədə 3 istiqaməti əhatə edən 6 problem üzrə aparılan elmi-tədqiqat işlərinin nəticəsi olaraq 16 mühüm elmi nəticə əldə edilib. İnstitut tərəfindən quyularda və neftçıxarma borularında asfalt, qətran və parafinçökmənin qarşısının alınması məqsədilə təbii neft turşularının törəmələri, yüngül fleqma əsasında (Marka “Parkorin-22 A”) parafinçökmə inhibitor-bakterisidinin istehsalı təşkil olunub. “İNKOR” MMC-də 01.12.2024-cü il tarixinə qədər 128 ton “Parkorin-22 A” inhibitor-depresant parafinçökmə inhibitorunun istehsalı təşkil edilib. Eyni zamanda neft turşuları əsasında alınmış komplekslərinin 1:1 mol nisbətində kompozisiyalarının Yevlax rayonunda MKT İK MMC Yevlax İnnovasiya filialının pambıq sahəsində boy stimullaşdırıcı kimi sahə sınaqları aparılıb və yüksək nəticələr alınıb. Cari ildə institut əməkdaşları tərəfindən əldə edilən nəticələr 65-i xaricdə olmaqla 179 elmi məqalə, 254 tezis (63 xaricdə), 12 patentdə öz əksini tapıb. Həmçinin cari ildə 7 kitab, 3 dərslik  və 4 monoqrafiya çap olunub. 2024-cü ildə institut əməkdaşlarının nəşrlərinə 2277 istinad edilib. Cari ildə institutda 2 qrant layihəsi çərçivəsində tədqiqatlar davam etdirilib, 7 yeni qrant layihəsi qalib olub. Məruzəçi aparılan elmi-tədqiqat işlərinin nəticələri və əldə edilən nailiyyətlər barədə ətraflı məlumat verib.

AMEA-nın vitse-prezidenti akademik Murtuza Nağıyev adına Kataliz və Qeyri-üzvi Kimya İnstitutunun baş direktoru akademik Dilqəm Tağıyev müəssisənin cari ildəki hesabatını təqdim edib. Alim bildirib ki, cari ildə institutda 3 problem üzrə aparılan elmi-tədqiqat işləri nəticəsində 10 mühüm elmi nəticə əldə edilib. Aparılmış tədqiqatların nəticələri 157 məqalə (89 xaricdə) və 167 (87 xaricdə) tezis şəklində çap olunub. Cari il ərzində 29 məqalə “Web of Science” və 69 məqalə “Scopus” bazalarına daxil olan impakt faktorlu jurnallarda dərc olunub. Clarivate Analytics bazasında yer alan ən yüksək impakt faktorlu jurnallarda çap olunan məqalələrdən 1-i Q1, 15-i Q2, 19-u Q3, 45-i Q4 qrupuna daxildir. 2024-cü  ildə institut əməkdaşlarının məqalələrinə 2200-dən çox is­ti­­nad­ edilib. Həmçinin cari ildə institut əməkdaşları tərəfindən 9 monoqrafiya, kitab və dərslik çap edilib, 6 patent alınıb (1-i beynəlxalq) və patent almaq üçün 6 iddia sənədi Əqli Mülkiyyət Agentliyinə təqdim edilərək ilkin ekspertizanın müsbət rəyi alınıb. Cari ildə institutda 1 qrant layihəsi üzrə tədqiqatlar davam etdirilib, 3 layihə isə qrant müsabiqələrinin qalibi olub.

Akademik Ə.Quliyev adına Aşqarlar Kimyası İnstitutunun baş direktoru akademik Vaqif Fərzəliyev təmsil etdiyi müəssisədə cari ildə aparılan elmi-tədqiqat işlərinin nəticələrini əks etdirən hesabatı təqdim edib. Akademik  bildirib ki, Aşqarlar Kimyası İnstitutunun əməkdaşları tərəfindən 2024-cü ildə 14 mühüm elmi nəticə əldə olunub. Eyni zamanda cari ildə Aşqarlar Kimyası İnstitutu tərəfindən yaradılmış “Depressator-AKİ” aşqarının istehsalı institutun “Aşqar” EİB-də bu il də davam etdirilib. Həmçinin institut alimləri tərəfindən turş qudronun emal məhsulundan istifadə edərək mazut əsasında alınan qalıq yanacaqların özlülük və aşağı temperatur xassələrini yaxşılaşdıran əlavənin istehsalı da davam etdirilib. İl ərzində 51 elmi məqalə, onlardan 36 xaricdə (21 məqalə “Web of Science” və “Scopus” bazalarında, 5 məqalə isə digər beynəlxalq bazalara daxil olan jurnallarda) çap olunub, 15 patent alınıb, 3 kitab (onlardan 2-si xaricdə) nəşr olunub. 2024-cü ildə institut əməkdaşlarının məqalələrinə 300-ə yaxın is­ti­­nad­ edilib.

Polimer Materialları İnstitutunun baş direktoru AMEA-nın müxbir üzvü Bəxtiyar Məmmədov illik hesabat təqdim edərək təmsil etdiyi elmi müəssisədə cari ildə aparılan elmi-tədqiqat işləri, əldə olunan nəticələr, nəşr olunmuş məqalələr barədə məlumat verib. Alim bildirib ki, Polimer Materialları İnstitutunda cari ildə aparılan elmi-tədqiqat işləri 8 mühüm elmi nəticə ilə yekunlaşıb. Aparılan elmi-tədqiqat işlərinin nəticəsi 56 çap olunmuş məqalədə və 5 kitabda öz əksini tapmışdır. Məqalələrdən 19-u respublikada, 37-si xaricdə çap olunub.

Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin Kimya texnologiya fakültəsinin dekanı professor Sevinc Məmmədxanova bildirib ki, fakültədə 3 mövzu üzrə elmi-tədqiqat işləri aparılıb. Fakültəyə daxil olan kafedraların əməkdaşları tərəfindən cari ildə aparılan elmi-tədqiqat işlərinin nəticəsi 3 monoqrafiyada, 1 dərs vəsaitidə, 8 patent və 451 məqalə və tezisdə öz əksini tapıb. Onlardan 137-si respublikada, 237-si xaricdə  çap olunub. Onlardan 70-i “Web of Science”  və “Scopus” bazalarında indeksləşən jurnallardadır.

Bakı Dövlət Universitetinin Kimya fakültəsinin dekanı dosent Fuad Kərimli bildirib ki, fakültədə 4 elmi-tədqiqat və “Sənaye kimyası” laboratoriyaları fəaliyyət göstərir və 12 mövzu üzrə tədqiqatlar aparılıb. F.Kərimli qeyd edib ki, əməkdaşlarımız tərəfindən cari ildə 7 mühüm nəticə alınıb. Aparılan elmi-tədqiqat işlərinin nəticəsi çap olunmuş 178 məqalədə öz əksini tapıb. Onlardan 43-ü respublikada, 178-i xaricdə çap olunub. Bu məqalələrdən “72-i WOS” və “Scopus” bazalarında indekslənmiş jurnallardadır.

Aparılan müzakirələrdə akademiklər Vaqif Fərzəliyev, Adil Qəribov və başqaları iştirak edərək fikir və təkliflərini səsləndiriblər.

Sonda çıxış edən akademik Dilqəm Tağıyev prioritet istiqamətlər üzrə fundamental tədqiqat işlərinin davam etdirilməsinin, eyni zamanda  iqtisadiyyata töhfə verə bilən tətbiq yönümlü elmi-tədqiqat işləri ilə bağlı aparılan araşdırmaların daha da genişləndirilməsinin, o cümlədən hidrogenin energetikası ilə əlaqəli tədqiqatların vacib olduğunu vurğulayıb. Akademik qeyd edib ki, elm və təhsilin inteqrasiyası istiqamətində işlər daha da genişləndirilməli, universitetlərlə birgə elmi-tədqiqat işlərinin aparılmasına, layihələrin həyata keçirilməsinə, kadr hazırlığına xüsusi önəm verilməlidir.

KEB-in Ümumi yığıncağı hesabat verən təşkilatların 2024-cü ildə apa­rıl­mış elmi-tədqiqat işlə­ri­nin ye­kunlarına dair hesabatların qəbul olunmasına yekdilliklə səs verib.