Peşə təhsilinin şəhid məzunları

Peşə təhsilinin şəhid məzunları

“44 günlük Vətən müharibəsinin hər bir günü zəfər günü idi”

İlham ƏLİYEV, Ali Baş Komandan

Son illər Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyinin elmi-praktiki, metodiki orqanı olan “Peşə təhsili və insan kapitalı” jurnalı artıq ənənə halını almış yenilikləri ilə oxucuları tez-tez sevindirir. Belə ki, redaksiya əməkdaşları jurnalın dövriliyini tam qorumaqla hər il əlavə bir kitab hazırlamağı  hədəfləyib və buna da nail olurlar. 2023-cü ilin “Heydər Əliyev İli” olduğunu nəzərə alaraq ötən il “Heydər Əliyev və peşə təhsili” kitabı nəşr olunaraq geniş ictimaiyyətə çatdırılmış və Ulu Öndərin respublika peşə təhsilinin inkişafındakı xidmətləri kitabda geniş şərh edilmişdir. 

2024-cü ildə də bu ənənə davam etdirilmiş və  jurnalın baş redaktoru, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Şahbaz Balakişiyevin təşəbbüsü və rəhbərliyi, redaksiya əməkdaşlarının yaxından köməkliyi ilə 485 səhifəlik “Peşə təhsilinin şəhid məzunları” adlı tarixi-bioqrafik kitab işıq üzü görmüşdür. Kitab respublikanın  peşə təhsili müəssisələrindən məzun olan və torpaqlarımızın erməni təcavüzündən azad olunması üçün canlarından keçərək Şəhidlik zirvəsinə ucalan 570 qəhrəman oğullarımızın həyat və fəaliyyətini, onların döyüş yolunu əks etdirən oçerklərlə daha oxunaqlı  və məzmunlu olmuşdur.

 Kitabı nəşrə hazırlayan Şahbaz Balakişiyevin qələm məhsulu olan “Ön söz”də Azərbaycanımızın tarixi inkişafı, xalqımızın düçar olduğu 200 illik əsarətin ağrıları, Birinci və İkinci Qarabağ müharibələrinin başvermə  səbəbləri, mənfur erməni qonşularımızın dünyadakı havadarlarının köməkliyi ilə torpaqlarımıza təcavüzü və ölkə başçısı, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin düzgün və müdrik siyasəti ilə qəhrəman oğullarımızın bir yumruq (“Dəmir yumruq”) kimi birləşərək torpaqlarımızı düşməndən azad etməsi xronoloji ardıcıllıqla verilmişdir. 

Kitabın ideyasını o təşkil edir ki, hər kəsin vətəndaşlıq borcu şəhidlikləri ilə bizə qələbə sevincini yaşadan bu igid oğullarımızı qəlbində əbədi yaşatmaq, onların xatirəsini uca tutmaqdır. Ailə vəziyyətindən, təhsilindən, peşəsindən asılı olmayaraq Vətənin müdafiəsinə qalxan, bir yumruq kimi birləşən bu mübariz oğullarımız xalqımızın tarixi-mənəvi dəyərinə çevrildi, əbədi olaraq yaddaşlara, tarixə həkk olundular.

Kitabda o məlumat da nəzərə çatdırılır ki, Ermənistan tərəfindən işğal edilmiş torpaqlarımızın azad edilməsi uğrunda başlayan Birinci və İkinci Qarabağ döyüşlərində fədakarlıqla vuruşmuş,  həyatlarını fəda etmiş, sağlamlığını itirmiş qəhrəmanlar arasında respublikamızın peşə təhsili müəssisələrində təhsil almış tələbələrlə yanaşı, təhsilverən müəllim və istehsalat təlimi ustaları da olmuşdur.

Bu kitabla biz onlar haqqında əldə etdiyimiz məlumatları tarixin yaddaşına köçürmək, eyni zamanda geniş ictimaiyyətin bu informasiyalara əlçatanlığını təmin etmək məqsədilə vaxtilə peşə təhsili müəssisələrində təhsil almış şəhidlərimiz haqqında olan məlumatları, onların gələcək nəslə örnək olan həyat yollarını işıqlandıraraq  müqəddəs bir vəzifənin həyata keçirilməsinə qismən də olsa çalışmışıq. 

Torpaq uğrunda ölən varsa, Vətəndir! Şəhidlik vətənpərvərliyin ən uca və ən ali zirvəsidir. Bu günümüzün qəhrəmanlıq tarixini yazanlar Vətən müharibəsinin qəhrəman şəhidləri, qaziləri və bu amal uğrunda döyüşən bütün əsgərləridir. Məhz kitabın hər səhifəsində Vətənimizin müstəqilliyi, torpaqlarımızın azad olunması naminə ölümü gözə alan gənclərimizin bu müqəddəs amal uğrunda necə döyüşməsi, şəhid olması müəyyən detallarla göz önünə gətirilir. Şəhidlərimiz hər zaman qəlbimizdədir, onlar ürəklərdə yaşayıb, yaşayır və yaşayacaqlar! Unutmayaq ki, onlar ən ali qürur mənbəyimizdilər. Bu gün bizim qürur mənbəyimizə çevrilən şəhidlərimizlə gənclərimiz, eləcə də bütövlükdə Azərbaycan xalqı fəxr edir. Vətən torpaqlarının keşiyində duran, qəhrəmanlıq göstərərək Şəhidlik zirvəsinə ucalan igidlərimizin, qazilərimizin xidməti dövlətimiz tərəfindən layiqincə qiymətləndirilir, onlara fəxri adlar verilir. Odur ki, Vətənimizin ağır günlərində tapşırıqların öhdəsindən ləyaqətlə gələn, Azərbaycan Respublikasının suverenliyi və ərazi bütövlüyünün qorunmasında, dinc əhalinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsində göstərdikləri şəxsi igidlik və şücaətə görə vətənpərvər oğullarımız Azərbaycan Respublikası Prezidentinin müvafiq sərəncamları ilə medal və ordenlərlə təltif ediliblər. 

Apardığımız araşdırmalara görə, həm Birinci, həm də İkinci Qarabağ müharibələrində, ümumilikdə peşə təhsili müəssisələrinin 570 nəfər məzunu şəhid olmuşdur. Onların əksəriyyəti haqqında tam və müfəssəl məlumat əldə etsək də, məzunlarımızdan döyüşlər zamanı itkin düşmüş 22 nəfərin taleyi haqqında, çox təəssüflər olsun ki, bu gün də heç bir məlumat əldə etməmişik.

Fəxrlə deyə bilərik ki, şərəfli döyüş yolu keçmiş şəhid məzunlarımızdan 17 nəfər “Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı” Fəxri adına layiq görülmüş, 4 nəfər “Qızıl Ulduz”medalı, 5 nəfər “Azərbaycan Bayrağı” ordeni, əksəriyyəti isə “Vətən uğrunda”, “Cəsur döyüşçü”, “İgidliyə görə”, “Vətən müharibəsi iştirakçısı”, “Döyüşdə fərqlənməyə görə”, “Cəbrayılın azad olunmasına görə”, “Qubadlının azad olunmasına görə”, “Suqovuşanın azad olunmasına görə”, “Füzulinin azad olunmasına görə”, “Laçının azad olunmasına görə”, “Xocavəndin azad olunmasına görə”, “Şuşanın azad olunmasına görə”, “Kəlbəcərin azad olunmasına görə”, “Ağdamın azad olunmasına görə”, “Zəngilanın azad olunmasına görə”, “Hərbi xid­mətdə fərqlənməyə görə” 3-cü dərəcəli medalları, 3-cü dərəcəli “Rəşadət” və “Vətənə xidmətə görə” ordenləri ilə mükafatlandırılıblar. 

Biz respublikanın peşə təhsili sahəsində yeganə mətbu orqan kimi bu müqəddəs vəzifəni ləyaqətlə yerinə yetirərək canlarını Vətən yolunda fəda edən məzunlarımızın xatirəsinin əbədiləşdirilməsi məqsədilə bu yola çıxdıq. Əsas köməkçilərimiz də elə həmin müəssisələrin təhsillənməsində, müxtəlif peşələrə yiyələnmələrində əməyi keçən təhsil müəssisələri oldu. Şəhidlərimizin ailələri ilə əlaqə yaradaraq onların haqqındakı məlumatların toplanılıb həmin müəssisələrdəki faktlarla dəqiqləşdirildikdən sonra redaksiyaya çatdırılması işimizin sürətlənməsinə xeyli kömək etdi. Məhz buna görə də nəticə uğurlu oldu: artıq nəfis tərtibatlı,  dərin və geniş məzmunlu, şəhidlərimizə layiq bir tarixi-bioqrafik kitab bu gün oxucuların ixtiyarındadır. 

Düşünürük ki, hər bir azərbaycanlının ən ümdə vəzifəsi Ali Baş Komandanımız İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə qazandığımız bu zəfərdə xüsusi payı olan Şəhidlərimizin xatirəsini uca və əziz tutmaqdır.