“Bir peşənin sirri”:  Peşə dünyasını bir araya gətirən festival 

Artıq 4 ildir ki, təşkil olunan bayram əhval-ruhiyyəli “Bir peşənin sirri” festivalı bu dəfə Sənaye və İnnovasiyalar üzrə Bakı Dövlət Peşə Təhsil Mərkəzində təşkil edilib. Festivala Bakı şəhərində fəaliyyət göstərən 10-dan artıq peşə təhsili müəssisəsi qatılıb.  

Peşə təhsilinə qəbul olanların sayı 113 faiz artıb

Peşə Təhsili üzrə Dövlət Agentliyinin direktoru vəzifəsini icra edən Simnar Mamedov festivalın qonaqlarını salamlayaraq onların diqqətini peşə təhsilinə artan marağı göstərən rəqəmlərə çəkib. Onun sözlərinə görə, 2025-2026-cı tədris ilində 27 mindən çox tələbə peşə təhsilinə qəbul olub:
"Bu da göstərir ki, peşə təhsilinə maraq artmaqdadır. 2027-2030-cu illərdə peşə təhsilinin əhatə dairəsinin genişlənəcəyi gözlənilir. Əmək bazarında tələbat yüksələcəyi üçün peşə təhsilinə də tələbatın daha da artacağı proqnozlaşdırılır".

O qeyd edib ki, hazırda ilkin peşə təhsili müəssisələrinin tikilməsi və təmiri üzrə layihələr həyata keçirilir, peşə təhsilinin infrastrukturunun əsaslı təmiri aparılır.

“Gənclərə tövsiyə edirik ki, peşə təhsili bacarıqlarını inkişaf etdirsin və gələcəyin sahibkarlarına çevrilsinlər”

KOBİA-nın İdarə Heyətinin sədrinin birinci müavini Samir Hümbətovun sözlərinə görə, hər bir gənc gələcəyin potensial sahibkarıdır:
"Onları dəstəkləmək üçün öz resurslarımızdan da istifadə edə bilərik. Gənclər müxtəlif peşələr üzrə öz bizneslərini qura, dövlətin dəstək alətləri, qrantlar, startap layihələri, kreditlər və digər mexanizmlərdən istifadə etməklə özlərini daha da inkişaf etdirə bilərlər. Tədqiqatlarda belə bir nəticə ortaya çıxıb ki, qarşıdakı illərdə işəgötürənlərin 87 faizi peşələrlə bağlı müəyyən çətinliklərlə üzləşəcək. Gənclərə tövsiyə edirik ki, peşə təhsili bacarıqlarını inkişaf etdirsin və gələcəyin sahibkarlarına çevrilsinlər".

“Məktəblərin peşəyönümlü siniflərində təhsil alanlar zamanın tələbinə uyğun şəkildə yetişdirilir”

“Süni intellektin sürətli inkişafı nəticəsində növbəti on il ərzində tamamilə yeni peşələr olacaq”. Bunu deyən Bakı Şəhəri üzrə Təhsil İdarəsinin (BŞTİ) müdir müavini Anar Qədiməliyev bildirib ki, bu dəyişikliklər fonunda hər birimizin bir neçə sahə üzrə bacarıq qazanması son dərəcə önəmlidir:
“Bu baxımdan peşə təhsili bizə geniş imkanlar yaradır. Bütün məktəb və şagirdləri bu imkanlardan düzgün istifadə etməyə, öyrənməyə və inkişaf etməyə dəvət edirəm".

A.Qədiməliyev peşə təhsilinin əhəmiyyətinə də diqqət çəkib: "Məktəblərdə peşəyönümlü siniflərin yaradılması dövlətin bu sahənin inkişafına verdiyi böyük önəmi göstərir. Həmin siniflərdə təhsil alanlar zamanın tələbinə uyğun şəkildə yetişdirilir”.

Stendlər ayrı-ayrı peşə təhsili müəssisələrini təmsil edir

Ev sahibi - Sənaye və İnnovasiyalar üzrə Bakı Dövlət Peşə Təhsil Mərkəzinin I kurs tələbəsi Seyid Fatimə rəsmini tamamlamaq üzrədir. O, “İnteryer dizayner” ixtisası üzrə təhsil alır. 3 illik yüksək texniki peşə təhsilinin hələ başındadır. Amma rəssamlıq yolunun başında sayılmaz: “Uşaqlıqdan rəsm çəkirəm. Festivalda da bu işi zövq alaraq görürəm”.

Turizm və Sosial Xidmətlər üzrə Bakı Dövlət Peşə Təhsil Mərkəzinin “Moda dizaynı” ixtisası üzrə tələbəsi Nurcan Süleymanzadə isə deyib ki, “Veb-dizayn”, “Qənnadıçı-şirniyyatçı”, “Sosial iş”, “Mühasibat uçotu”, “Saç və gözəllik xidmətləri” ixtisasları üzrə kadr hazırlığı aparılsa da, festivalda onlardan cəmi 5-i “Saç və gözəllik xidmətləri”, “Aşpaz”, “Qənnadıçı-şirniyyatçı”, “Moda dizaynı”, “Dərzi” ixtisasları üzrə təhsil alan 50-yə yaxın tələbə ilə təmsil olunurlar.

“Heç kəs həyatını robota etibar etməz”

Dəmiryolu və Metropoliten üzrə Bakı Dövlət Peşə Təhsil Mərkəzinin işəgötürənlərlə iş üzrə mütəxəssisi Araz Osmanlı “Azərbaycan müəllimi”nə məlumat verib ki, festivalda idman müəllimi və “Vaqon baxıcısı-təmirçisi”, “Elektrik qatarı maşinisti”, “Dəmiryol stansiya növbətçisi” ixtisasları üzrə təhsil alan 4 tələbə ilə təmsil olunurlar: “Bundan əvvəl də “Peşəfest”də iştirak etdik. “Bir peşənin sirri” festivalında yük vaqonu və dəmiryolu infrastrukturunun maketini sərgiləyirik. Maketi mərkəzimizdə idman müəllimi olan Nəriman Abbasovun rəhbərliyi altında tələbələrimiz hazırlayıblar”.

Mərkəzin 1 tələbəsi Çində təlimdə iştirak edib. Həmin tələbə - Elsevər Yaqubov sentyabrın 22–27-də Çinin Şanxay şəhərində keçiriləcək kibertəhlükəsizlik üzrə “WorldSkills Şanxay 2026” beynəlxalq yarışına da qatılacaq. Bu gün isə “Bir peşənin sirri”ndə təhsil aldığı müəssisəni təmsil edir. “Elektrik qatarı maşinisti” ixtisası üzrə II kurs tələbəsi olan Elsevər deyir ki, Şanxayda qaliblərdən biri olmaq istəyir. O, öz ixtisasını sevir. Peşə təhsilinə gəlmək fikri işçiyə tələbat olan iş yerləri axtararkən doğub: “Məktəbi bitirib axtarışlara başladım. Gələcəkdə də məşğul ola biləcəyim, tələbatlı sahələri araşdırırdım. Sonra peşə təhsilinin bunun üçün ən yaxşı yol olduğu qənaətinə gəldim. Qatarlar mənim xüsusi maraq obyektim olub. Belə bir ixtisas üzrə peşə təhsili verildiyini biləndə sevindim və sənədlərimi verdim”.

Zərdab rayonundan qatar maşinisti olmaq üçün Bakıya gələn Elsevər deyir onun işinə tələbat azalmayacaq: “Heç kəs həyatını robota etibar etməz. Qatar maşinisti kimi bir peşəkara hər zaman ehtiyac olacaq”.

Peşə təmayüllü siniflər də buradadır

Festivalda orta ümumtəhsil müəssisələri də təmsil olunurlar, təbii ki, peşə təmayüllü siniflərlə. Məsələn, Bakı şəhəri Nizami rayonundakı 10 nömrəli tam orta məktəb “Qənnadıçı” qrupu ilə təmsil olunur.

Məktəbin “Qənnadıçı” qrupundan Kamran Cəfərquliyev və Xanım Rəsizadə X sinif şagirdidirlər. Peşə təmayüllü sinifdə oxumaq öz seçimləri olub: “Sinfimizdə də şirniyyatlar hazırlayıb yeyirik. Çox maraqlıdır. Hazırladığımız şirniyyatlardan festivala da gətirmişik. İştirakçılara təklif etdik, hamı bəyəndi. Məktəbi qurtarandan sonra da peşə fəaliyyətimizi davam etdirəcəyik”.

İxtisas fənn müəllimi Aynur Bəxtiyarlının sözlərinə görə, “Aşpaz” “Qənnadıçı”, “Qrafik dizayner” ixtisasları üzrə artıq 3 ildir ki, peşə təmayüllü siniflər təşkil edilir.

Ülviyyə Bayramsoy isə festivala Sumqayıt şəhərindən qatılıb. “Bərbər köməkçisi” ixtisası üzrə təhsil alır. Valideyni onun bacarığının fərqində olub. İndi təmayül sinfində qazandığı bacarıqları Qazaxıstanda inkişaf etdirəcək: “Qazaxıstanda yaşamağı düşünürəm və burada öyrəndiklərimi orada tətbiq edəcəyəm”.

Sumqayıt şəhər 6 nömrəli tam orta məktəbin “Bərbər köməkçisi” ixtisasının fənn müəllimi Rusif Məhəbbət bildirib ki, şagirdlərin həvəsi böyükdür: “Bərbər köməkçisi”, “İKT-Kompüter operatoru”, “Help desk” ixtisasları üzrə 2 sinif 4 qrup təşkil olunub. Qruplar uşaqların həvəsinə, bacarığına, arzusuna uyğun olaraq formalaşdırılıb”.  

“Peşə təmayüllü siniflər” layihəsində qrup rəhbəri Musa Kərimin sözlərinə görə, təmayüllü siniflərə olan maraq getdikcə artır və Sumqayıt şəhər 6 nömrəli məktəbdə “Qrafik dizayner” ixtisası üzrə qrupların təşkili də nəzərdə tutulur.

“Azərbaycan müəllimi”nə “Peşə təmayüllü siniflər” layihəsinin rəhbəri Arif Pənahovun verdiyi məlumata görə, layihədə tədris olunan 16 peşə ixtisasından “Bir peşənin sirri” festivalında 4-ü ilə təmsil olunublar: “Burada təmsil olunduğumuz 3 ixtisas pilotdur. Ötən tədris ilindən tədris edilən “Foto-video”, “Restoran işi, barista”, “Manikürçü, pedikürçü, vizajist” ixtisası ilə yanaşı, ənənəvi “Qənnadıçı” ixtisası üzrə şagirlərin əl işləri nümayiş olunur. Həmin ixtisaslar üzrə təşkil edilən qruplarda təhsil alan 6 məktəbdən seçilən 15 şagird iştirak edir.

Bacardığımız qədər interaktiv formada iştirak etməyə çalışmışıq. “Restoran işi, barista” ixtisasının təmsil olunduğu “Barista” köşəsində şagirdlərimiz festivalın qonaqlarına özlərinin dizayn etdiyi fincanlarda hazırladıqları şirniyyatlarla çay və ya qəhvə təklif etdilər. “Face-up” işi gördülər, qonaqların şəkillərini çəkib süni intellektin köməyi ilə müxtəlif maraqlı fonlar əlavə etdilər. Ona görə stendimiz qarşısında festival boyunca qələbəlik müşahidə olundu”.

Festivalda rəngarəng görüntülər: əl işləri ilə öyünənlər

Beləliklə, qonaqlar və iştirakçılar festivalda tələbələrin əl işləri, ixtisas sərgiləri ilə tanış olub, ustad dərslərini izləyiblər.
Günün proqramı çərçivəsində ziyarətçilər üçün peşəkar ustad dərsləri və praktik təlimlər, maarifləndirici sessiyalar və karyera məsləhəti, oyunlar, viktorinalar və STEAM təqdimatları, eləcə də tələbələrin iştirakı ilə bədii kompozisiyalar və müxtəlif ixtisaslar üzrə nümayişlər təşkil olunub.
Qeyd edək ki, “Bir peşənin sirri” festivalı peşə təhsilinin cəmiyyətdə nüfuzunun artırılması, gənclərin ixtisas seçimi zamanı məlumatlılığın gücləndirilməsi və innovativ yanaşmaların təşviqi baxımından mühüm platformadır.

Festivalın keçirilməsində məqsəd peşə təhsilinin əhəmiyyətinin artırılması, gənclərin bu sahəyə marağının təşviqi və əmək bazarının tələblərinə uyğun bacarıqların təbliğidir.