Builki Nobel laureatları nə qədər məbləğdə mükafat aldılar?

Dekabrın 10-da Alfred Nobelin anım günündə İsveçin Stokholm və Oslo şəhərlərində “Dekabr Nobel həftəsi” çərçivəsində 2025-ci ilin Nobel mükafatlarının təqdimetmə mərasimi keçirilib.

“Azərbaycan müəllimi” xəbər verir ki, mərasimi açan Nobel Fondunun İdarə Heyətinin sədri Astrid Söderberq Viddinq qeyd edib ki, Alfred Nobelin uzaqgörən irsi elmin, ədəbiyyatın və sülhün transformasiya gücünün inandırıcı xatırlatması kimi xidmət edir.

Onun sözlərinə görə, elm, insan biliklərinin sərhədlərini araşdırmağa və genişləndirməyə imkan verən bəşəriyyətin ünsiyyət dilidir, beynəlmiləldir və dəyərləri özündən kənara çıxan sərhədlərdən asılı olmayaraq, elmi bir cəmiyyət yaradır. Bunu parçalanma, qütbləşmə və münaqişə dövründə vurğulamaq xüsusilə vacibdir.

Tədbirdə bu ilin 13 Nobel mükafatı laureatına fəxri diplom və qızıl medallar İsveç kralı XVI Qustav tərəfindən təqdim olunub.

2025-cü  ilin mükafatları  tibb və fiziologiya üzrə  Mary Brunkov, Fred Ramsdell, Simon Sakaguchiyə toxunulmazlıq sahəsindəki kəşflərə, fizika üzrə John Clark, Michelle Devore, John Martinisə elektrik dövrəsində makroskopik kvant mexaniki tunel və enerji kvantlaşdırmanın kəşfinə, kimya üzrə Susumu Kitaqava, Riçard Robson, Ömər Yağıyə metalüzvi karkasların kəşfinə, ədəbiyyat  üzrə Laszlo Krasnahorkaiyə apokaliptik dəhşətin ortasında sənətin gücünü yenidən təsdiqləyən maraqlı və uzaqgörən yaradıcılığına, iqtisadiyyat üzrə Joel Mokir, Philippe Agyon, Peter Hauitə  yenilikçi iqtisadi böyüməni izah etdiklərinə görə verilib.

Alfred Nobelin vəsiyyətinə görə, Sülh Mükafatı Osloda Norveç Nobel komitəsinin sədri Jorgen Vatne Friednes tərəfindən təqdim edilib. Mükafat laureat Maria Korinanın qızı Maçado - Ana Korina Sosa verilib.

Mükafatlandırma mərasimində kral ailəsinin üzvləri, siyasətçilər və Nobel Fondunun nümayəndələri də daxil olmaqla təxminən 1300 qonaq iştirak edib.  Mərasimə ilk dəfə olaraq müxtəlif məktəblərdən olan lisey şagirdləri də dəvət olunub.

Mükafatların təqdim edilməsindən sonra laureatlar, qonaqlar, kral ailəsi və hökumət üzvləri, elmi, işgüzar və mədəni elitanın nümayəndələri Stokholm bələdiyyəsində təşkil olunan ənənəvi ziyafətə yollanıblar.

Mükafat məbləği

1901-ci ildən bəri Nobel mükafatı 633 dəfə, 1026 şəxsə və təşkilata verilib. Bəzi laureatlara mükafat iki dəfə verildiyindən, cəmi 990 şəxs və 28 təşkilat Nobel mükafatını və ya Alfred Nobelin xatirəsinə İqtisadi Elmlər üzrə Sveriges Riksbank Mükafatını alıb. 2025-ci ildə Nobel mükafatının hər kateqoriya üçün məbləği 11 milyon kron (1,17 milyon dollar) təşkil edir.

Nobel medalı və diplomu

Mükafatın təsisçisi profili olan Nobel medalları 18 karat qızıldan hazırlanıb. Çəkisi 175 qramdır.1980-ci ilə qədər medallar daha ağır, 200 qram təşkil edib və 23 karat qızıldan hazırlanıb. İqtisadiyyat mükafatı laureatları bir az daha ağır medal alırlar - hər biri 185 qram təşkil edir. Nobel medalı hansısa səbəbdən hərraca çıxarılarsa, onun dəyəri yalnız çəkidən deyil, kimə məxsus olduğundan da asılıdır.
Nobel diplomu, rəngli şriftlər və xüsusi qızıl monoqramlarla 23x25 sm ölçülü əsl sənət əsəridir.