Çinin qlobal “Təhsil gücü” planı

Çin 2027-ci ilə qədər “təhsil gücü” olmağı və 2035-ci ilə qədər təhsil planlarını tam inkişafı etdirməyi hədəfləyir.

“Azərbaycan müəllimi” xəbər verir ki, Çin hökuməti yanvarın 19-da “Təhsil Gücünün İnşası üzrə Planın Konturları (2024-2035)” adlı sənədi təqdim edib.

Bu transformativ yol xəritəsi Çinin təhsildə inkişafını sosialist modernləşmə, texnoloji liderlik və qlobal nüfuz kimi geniş hədəflərlə uyğunlaşdırır. Bu plan keyfiyyət, bərabərlik və innovasiyaya xüsusi önəm verməklə XXI əsrin tələblərinə cavab verməyi və sistematik problemləri həll etməyi hədəfləyir. 

“Təhsil Gücünün İnşası üzrə Planın Konturları (2024-2035)” keçmiş islahatlara əsaslanaraq dəyişən daxili və qlobal kontekstlərə uyğun əhəmiyyətli yeniliklər təqdim edir. 

Təhsil Çinin elmi və texnoloji liderliyinin əsası olaraq təsdiqlənir və birbaşa qlobal rəqabətqabiliyyəti ilə əlaqələndirilir. Bu plan təkmil araşdırmalar və istedadın inkişafını təşviq etməklə təhsili süni intellekt, təmiz enerji və kvant hesablamaları kimi sahələrdə Çinin dünya gücü olaraq yüksəlişi üçün əsas kimi müəyyən edir. 

Doğum nisbətinin azalması və əhalinin yaşlanması kimi demoqrafik dəyişikliklər işçi qüvvəsinin davamlılığını və istedadlı kadrları təmin edəcək təhsil islahatlarını tələb edir. Şəhər və kəndlər arasındakı fərqləri aradan qaldırmaq və bütün vətəndaşların keyfiyyətli təhsilə çıxışını təmin etmək üçün bərabərlik xüsusi vurğulanır.

Süni intellekt və böyük məlumatlarda sürətli irəliləyişlər rəqəmsal iqtisadiyyatın tələblərinə hazırlıq məqsədilə planın rəqəmsal transformasiyaya yönəlməsini tələb edir.

Plan bütün təhsil səviyyələrini əhatə edir və ideoloji, texnoloji və peşə islahatlarını birləşdirən əhatəli və gələcəyə yönəlmiş yanaşması ilə seçilir. Məktəbəqədər təhsildən ömürboyu öyrənməyə qədər hər mərhələnin milli inkişaf hədəflərinə töhfə verməsini təmin edir. 

Bu plan sosialist prinsiplərə əsaslansa da, qlobal nüfuzlu universitetlər və tədqiqat sahələri yaratmağa da can atır. Çinin ali təhsil müəssisələri milli kimliyi beynəlxalq əməkdaşlıqla balanslaşdırmağı, Çinin qlobal akademiyada mövqeyini yüksəltməyi hədəfləyir. 

Ağıllı kampuslar, süni intellekt vasitələri və rəqəmsal platformaların təşviqi ilə bu plan texnologiyanı islahatın əsas sütunu kimi nəzərdə tutur, ölkə üzrə təhsil əlçatanlığını və nəticələrini yaxşılaşdırır. 

Ambisiyalı məqsədlərinə baxmayaraq, bu plan bir sıra problemləri aradan qaldırmalı olacaq. 2022-ci ildə hər 1000 nəfərə düşən 6.77 doğum nisbəti və 2035-ci ilə qədər 60 və yuxarı yaşda olan əhalinin ümumi əhalinin təxminən 30%-ni təşkil etməsi proqnozu güclü istedadlı kadrların davamlılığını təmin etməkdə ciddi çətinliklər yaradır.

Bu demoqrafik reallıqlar iqtisadi məhsuldarlığı saxlamaq üçün bütün yaş qruplarına görə təhsilin innovativ yanaşmalarını, xüsusən də ömürboyu təhsil təşəbbüslərini genişləndirməyi tələb edir.

Şəhər və kəndlər arasında təhsil resursları, müəllimlərin kadr hazırlığı və infrastruktur baxımından ciddi fərqlər mövcuddur. 2022-ci ildə kənd məktəbləri Çinin birinci dərəcəli müəllim heyətinin yalnız 30%-ni təşkil edirdi, halbuki ölkənin ibtidai və orta məktəb şagirdlərinin yarısından çoxu bu məktəblərdə təhsil alırdı. 

Planın uğur qazanması üçün bölgələrarası fərqlərin azaldılması, kənd təhsilinin maliyyələşdirilməsi və innovativ tədqiqatların təşviqi ilə bağlı konkret islahatlara ehtiyac var. Bu cür addımlar Çinin təhsil gücü olaraq inkişafında dönüş nöqtəsi ola bilər.