Könüllülük boş vaxt itkisi, yoxsa həyat təcrübəsidir? – Könüllülər danışırlar

5 Dekabr Beynəlxalq Könüllülər Günü kimi qeyd olunur. Bu gün bizə xatırladır ki, cəmiyyətin irəli getməsi təkcə böyük layihələrlə deyil, minlərlə insanın könüldən gələn kiçik, amma təsirli addımları ilə mümkündür.

“Azərbaycan Könüllülük Həftəsi 2025” çərçivəsində baş tutan Azərbaycan Könüllülərinin VIII Həmrəylik Forumu da yüzlərlə gənci bir araya gətirərək könüllülüyün ölkədə artıq formalaşmış bir dəyərə çevrildiyini göstərdi. Müsahibə aldığım könüllülər, xüsusilə də “Bir Könüllü” Tələbələrin Əməkdaşlığı İctimai Birliyinin gəncləri gördükləri işləri sevən, bu yolun verdiyi enerjini bölüşməkdən çəkinməyən, əllərindən gələn hər işdə məsuliyyətlə davranan insanlar idi.

“Könüllü olmaq birlik deməkdir”

Tədbirin həyəcanı və məsuliyyətini gözlərində oxuduğumuz ilk müsahibimiz Pərvanə Əliyeva Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin (ADNSU) II kurs tələbəsidir. Pərvanə söyləyir ki, könüllülük ona bir çox yeni bilik və bacarıqlar qazandırıb: “Aktiv tələbə olduğuma görə “Bir Könüllü” Təşkilatının üzvüyəm və “Bir Könüllü” olaraq müxtəlif tədbirlərdə iştirak etmişəm. Düşünürəm ki, könüllü olmaq birlik hissidir, birlik deməkdir. Bu gün cəmiyyətdə insanların könüllülüyə qarşı marağı daha da artıb. Məncə, bunun səbəbi ondan irəli gəlir ki, artıq iş mühitində komanda şəklində işləmək bacarığına xüsusi önəm verilir. Gələcək karyeramız üçün vacib olan komanda ilə işləmək bacarığı formalaşır. Hazırda bir çox şirkətlər məhz komanda işi, kommunikasiya bacarıqlarını tələb edir. Bundan əlavə, könüllülük sayəsində kompüter bacarıqlarımı da inkişaf etdirirəm. Məncə, könüllü olmaq təkcə özünü inkişaf etdirmək deyil, həyata atılmaq deməkdir. Biz burada bunu öyrənirik”.

“Könüllülük xaricdə təhsil almaq istəyən biri üçün də çox böyük üstünlüklər yaradır”

Nigar Eyvazova da könüllülüklə məşğul olan tələbələrimizdən biridir. O, Azərbaycan Dilləri Universitetində (ADU) “Xarici dil müəllimliyi” ixtisası üzrə təhsil alır və bildirir ki, o da əvvəllər “könüllülük sənə heç nə vermir, sadəcə başqaları üçün işləyirsən” düşüncəsində olub: “Mən də əvvəllər qismən buna inanırdım ki, könüllülük sadəcə başqaları üçün işləməkdir. Birinci kursda ilk olaraq universitetdə TGT və THİK tədbirlərində iştirak etməklə başladım. Sonradan isə ilk könüllülüyüm “Miqrasiya könüllüləri” ilə oldu. Oradakı təcrübələrim, tədbirlərdə iştirakımdan tutmuş gündəlik fəaliyyətlərə qədər hər şey o qədər maraqlı oldu ki, bu sahənin nə qədər əhəmiyyətli olduğunu anladım. Könüllülüyü maraqlı bir marafon kimi xarakterizə edə bilərəm.

Könüllülüyə başladıqda bunun maraq dairəsi, hətta bir hobbi kimi insana zövq verdiyini gördüm. Hər tədbirdə “bəlkə, burada da yeni bir şey öyrənərəm, yeni təcrübə qazanaram”,- deyə düşünürsən. Bu düşüncə yarananda isə proses davamlı olur.

Həmçinin beynəlxalq tədbirlərdə xarici vətəndaşlarla ünsiyyət quraraq ingilis dilimi də inkişaf etdirirəm”.

“Gələcəkdə bu təcrübə bizim üçün böyük üstünlük olacaq”

ADU-nun III kurs tələbəsi Mətanət Şükürova da könüllü dostları kimi könüllülük fəaliyyətinin üstünlüklərindən, ona yaratdığı imkanlardan söz açıb: “Bəziləri elə düşünür ki, könüllülük mənasız bir fəaliyyətdir,  “gedirsən, heç bir ödəniş almırsan, niyə vaxt sərf edirsən?” deyirlər. Mən bu fikirlə qətiyyən razı deyiləm. Əksinə, universitet illərimiz cəmi dörd ildir, bu bizim üçün çox dəyərli bir dövrdür və biz bu illəri daha yaddaqalan şəkildə keçiririk. Müxtəlif könüllü təşkilatlarında dostluqlar qazanırıq. Məsələn, SAF 2024 layihəsində Qazaxıstandan, Türkiyədən olan iştirakçılarla ünsiyyət qurmaq, əlaqələr yaratmaq imkanımız olub və bu, həqiqətən, çox gözəl təcrübədir.

Gələcək karyeramızda da bütün bunlar özünü göstərəcək. Çünki könüllülük komanda işi bacarığını formalaşdırır. Üstəlik, böyük və tanınmış təşkilatlarda könüllü olmaq gələcək CV-mizi də gücləndirir”.

“Könüllülük sosiallaşmaq imkanı verir”

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Kollecin tələbəsi olan Növrəstə Allahverdiyeva da müsahibəsində könüllülük fəaliyyətinə qoşulmağının səbəblərindən danışıb: “Könüllülük fəaliyyətinə qatılma səbəbim daha çox sosiallaşmaq, yeni insanlarla tanış olmaq və fərqli layihələrdə iştirak etməkdir. Könüllü fəaliyyətim çox maraqlı və əyləncəli keçir. “Bir Könüllü”də ilk təcrübəm də çox maraqlı idi, digər təşkilatlarda da iştirak etmək istəyirəm. Könüllülük təşkilatı mənə daha çox insan tanımaq, ünsiyyət bacarıqlarımı inkişaf etdirmək və sosiallaşmaq imkanı verir. Gələcəkdə iş həyatımda da bu təcrübələr çox faydalı olacaq. Fəaliyyətin sonunda sertifikat verilməsi bu fəaliyyətin dəyərini artırır. Məncə, könüllülüyün gələcək üçün xeyri var ki, ziyanı yoxdur”.

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin tələbəsi Ləman Əhmədzadə sadəcə özünün yox, kiçik qardaşının da könüllülük fəaliyyəti ilə məşğul olduğunu söyləyib: “Tələbəlik illəri ərzində müxtəlif könüllü fəaliyyətlərdə iştirak etmişəm və bu təşkilatlar mənim üçün böyük təcrübə mənbəyidir. Tələbə kimi bir çox layihələrdə, master-klaslarda və yarışlarda iştirak etmişəm və fəal rol almışam. Bu fəaliyyətlər mənə bir çox bacarıqlar qazandırıb: kommunikasiya bacarıqları, ixtisasım üzrə peşəkarlıq və liderlik ruhunda inkişaf.

Gələcəkdə bu təcrübələrin mənim peşəkar fəaliyyətimə və karyerama böyük təsir göstərəcəyinə inanıram. İş həyatında komanda şəklində işləmək və əməkdaşlıq çox vacibdir. Burada müxtəlif insanlarla tanış olur, qruplara bölünüb birgə işləməyi öyrənirik ki, bu da iş təcrübəm və karyeram üçün çox faydalıdır.

İştirak etdiyim tədbirlərə yalnız mən deyil, hətta 11 yaşlı qardaşım da iştirak edə bilirdi, bu da çox maraqlı bir təcrübə idi. Digər tələbə yoldaşlarıma və şagirdlərə könüllü fəaliyyətləri tövsiyə edirəm. Mənim qrup yoldaşlarım da həmişə maraqlanır və soruşurlar ki, hansı fəaliyyətlərə qoşulmaq olar.
Ümumiyyətlə, mən fakültədə və universitetdə bu cür fəaliyyətlərlə məşğul olmağı davam etdirirəm, həm də yeni gələnləri yönləndirir və təhsil prosesində dəstək oluram”.

“İnsanın uğur əldə etməsi üçün ətrafında pozitiv və fəal insanlar olmalıdır”

Xəzər Universitetində “Kompüter elmləri” ixtisası üzrə I kursda təhsil alan Nuray Mahmudzadə təşkilata qoşulma səbəbi kimi sosial çevrəsini genişlətmək istəyini göstərib: “Bu təşkilata qoşulma səbəbim həm sosial çevrəmi daha da genişləndirmək, həm də uğur qazanma yollarında daha çox təcrübə toplamaqdır. Mən inanıram ki, insanın uğur əldə etməsi üçün ətrafında pozitiv və fəal insanlar olmalıdır. Ətrafımızda çox fəal, pozitiv insan olduqda yeni layihələrdən və innovasiyalardan tez xəbərimiz olur.

Uşaq vaxtından tez həyəcanlanan bir insan olmuşam və bu təşkilatda fəaliyyət göstərməyimin səbəblərindən biri də insanlarla daha rahat ünsiyyət qurmaq, kommunikasiya bacarıqlarımı inkişaf etdirməkdir”.

“Könüllülük insanlarla ünsiyyət bacarıqlarımı artırıb”

Universitetə hələ yeni qədəm qoyan I kurs tələbəsi Nihad Abışov da söyləyib ki, könüllülük ona komandada işləmə bacarığını inkişaf etdirmək imkanı verib: “Məktəb vaxtı imtahanlara fokuslandığım üçün belə təşkilatlara qoşula bilmirdim. Universitetə daxil olan kimi ilk işim könüllü təşkilatına qoşulmaq və qeydiyyatdan keçmək oldu.

Bu fəaliyyət mənə sosial çevrəmi genişləndirmək, insanlarla ünsiyyət bacarıqlarımı artırmaq və komandada işləmə bacarığını inkişaf etdirmək imkanı verir. Tələbə yoldaşlarıma da tövsiyə edirəm ki, mənim təcrübəmdən ilham alaraq bu təşkilata qoşulsunlar”.

“Könüllülük daha aktiv insan olmaq imkanı yaradır”

Azərbaycan İdman Akademiyasında təhsil alan Amin Əliyev də “Bir Könüllü” təşkilatına qoşulan tələbələrdən biridir. O da bu təşkilatın üstünlüklərindən söz açıb: “Bu mənim ilk könüllü təcrübəmdir. Könüllü fəaliyyətə qoşulma səbəbim boş vaxtımı faydalı keçirmək, təcrübə toplamaq idi. Könüllü təşkilatı mənə sosial çevrəmi genişləndirmək, danışıq bacarıqlarımı inkişaf etdirmək və daha aktiv insan olmaq imkanı verir. Bu fəaliyyət eyni zamanda digər tələbələri də könüllülük fəaliyyətlərinə cəlb etməyə təşviq edir və onların aktivliyini artırır”.

Həvəslə yaxınlaşdığımız hər könüllüdən bir-birindən xoş sözlər eşidirdik. Lakin bəzi könüllülər var idi ki, onların gözündə başqa bir sevinc, fərqli bir təbəssüm vardı. Onlara yaxınlaşanda öyrənirik ki, könüllü fəaliyyətində göstərdikləri xüsusi fəaliyyətlərinə görə “İlin könüllüsü” mükafatı ilə təltif olunublar. Bu könüllüləri tanımaq üçün yaxınlaşmaq istəyirdim ki, çox aktiv bir gənclə qarşılaşdım. Elə ilk baxışdan liderliyi özünü göstərirdi: yoldaşlarına təlimatlar verir, prosesi idarə edirdi. “Bu gənc kimdir?” deyə soruşanda elə məhz onun mükafatla təltif olunduğunu eşitdik. Sadəcə 5 dəqiqəlik tanışlığımız onun bu mükafata nə qədər layiq olduğunu sübut edirdi...

“Sıfırdan yox, birdən başla”

Raul Quliyev Azərbaycan Texniki Universitetinin (AzTU) IV kurs tələbəsidir. 2023-cü ildən “Bir Könüllü” təşkilatında fəaliyyət göstərən Raul deyir ki, o, burada ailə mühiti hiss edir: “Bu il “İlin könüllüsü” mükafatına layiq görülmüş gənclərdən biriyəm. Bu uğurdan qürur duyuram.

Burada insanlar bir-birinə ailə kimi davranırlar. Biz könüllüləri bir könüllüdən başlamağa təşviq edir, birlikdə daha sıx əməkdaşlıq və innovativ fəaliyyət göstərməyə çağırırıq. Elə şüarımız da budur: “sıfırdan yox, birdən başla”. Bu şüarla könüllüləri “Bir Könüllü” təşkilatından başlamağa təşviq edirik”.

Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetinin (AzMİU) tələbəsi Fidan Xəlilova da bu əlamətdar gün münasibətilə təltif olunanlar sırasındadır. O, ilk təəssüratlarını bizimlə bölüşüb: “Bir ildən çoxdur ki, “Bir Könüllü” təşkilatında fəaliyyət göstərirəm. İlk olaraq könüllü kimi başlamışdım, indi də koordinator kimi fəaliyyətimi davam etdirirəm.

“İlin könüllüsü” mükafatını qazanmaq həm çox sevindirici, həm də məsuliyyət hissi yaradan bir təcrübədir. Bu mükafat göstərdiyim fəaliyyətlərin və nailiyyətlərin fərqinə varmağıma səbəb oldu. Mükafat mənim üçün böyük bir motivasiyadır.

Bəziləri düşünür ki, könüllülük yalnız tədbirlərə gedib işləməkdir. Məncə, bu doğru yanaşma deyil. Könüllü fəaliyyətləri həm əylənmək, həm də yeni tanışlıqlar qurmaq və şəxsi bacarıqları inkişaf etdirmək üçün əvəzolunmaz bir imkandır.

Öz təcrübəmdən deyə bilərəm ki, bu fəaliyyət sayəsində çox yeni insanlarla tanış olmuşam və mənim üçün böyük fayda gətirib. İlk başladığım zaman özümü o qədər də inamlı hiss etmirdim, danışıq və ünsiyyət bacarıqlarım zəif idi. Amma bir müddət sonra gördüm ki, könüllü fəaliyyətlər mənim nitqimə, ünsiyyət qabiliyyətimə və özünəgüvənimə böyük töhfə verib. Deyə bilərəm ki, bu fəaliyyətin müsbət tərəfləri çoxdur”.

Və yaxınlaşdığımız son tələbə – Fatimə Mövsümzadə də üzündə böyük bir təbəssümlə bizi salamlayır. O da bu gün mükafatla təltif olunanlardan biridir. 
Fatimə Qərbi Kaspi Universitetində təhsil alır. I kursda oxumasına baxmayaraq, bu qısa müddət ərzində fərqlənməyi bacarıb və “İlin Könüllüsü” mükafatına layiq görülüb. O söyləyir ki, “Bir Könüllü” təşkilatına qoşulduqdan sonra həyatında bir çox müsbət dəyişikliklər baş verib: “Təşkilata qoşulduqdan sonra həyatımda bir çox müsbət dəyişikliklər baş verdi. Məsələn, sosial çevrəmi genişləndirdim, yeni insanlarla tanış oldum və müxtəlif layihələrdə iştirak edərək yeni təcrübələr qazandım. Bu təcrübələr mənə yeni dostluqlar qazandırdı və komanda şəklində işləmək bacarığımı inkişaf etdirdi.

Bu mükafatı almağımın əsas səbəbi qoşulduğum təşkilatda aktiv şəkildə fəaliyyət göstərməyimdir. Aktivliyim sayəsində daha sonra koordinator vəzifəsində də çalışmışam. Koordinator olaraq fəaliyyət göstərdiyim vaxtlarda həm yerli, həm də beynəlxalq tədbirlərdə işləmişəm.
Bu təcrübələr mənə komanda işini, komandanı idarə etməyi və müxtəlif situasiyalarda düzgün qərar verməyi öyrədib. Bu bacarıqlar gələcək karyeramda da mənə böyük fayda verəcək”, – deyə o söyləyib.