Qocaman müəllimlərlə söhbət

Təhsildə aparılan islahatlar müəllimlər üçün həm yeni çağırışlar, həm də inkişaf imkanları yaradır. Bu prosesin önündə dayanan, həyatlarını təhsilə və şagirdlərinin inkişafına həsr edən peşəkar müəllimlər öz təcrübələri və uğurları ilə daim diqqət çəkirlər. Belə müəllimlərin arasında Gəncə şəhərinin müxtəlif məktəblərində riyaziyyatı tədris edən Tahirə Kərimova, Təranə Məmmədova və Akif Namazov da var. Təhsilverənlərin sertifikatlaşdırılması prosesində könüllü iştirak edən bu müəllimlərin yaşı 60-dan çox olsa da, qiymətləndirmədə ən yüksək bal toplayanların sıralarında yer almağa nail olublar. Ömürlərini müəllimliyə həsr etmiş qocaman peşə sahibləri pedaqoji təcrübələrini “Azərbaycan müəllimi” ilə bölüşüblər.

“Müəllim mövcud duruma uyğun fərqli yanaşmalar tətbiq etməlidir”
1962-ci ildə Gəncədə anadan olan, ilk təhsilini elə bu şəhərdə alan Tahirə Kərimova Gəncə Dövlət Universitetinin Fizika-riyaziyyat fakültəsini bitirib. Müxtəlif məktəblərdə Uşaq birliyinin rəhbərindən direktor müavininə qədər fərqli vəzifələrdə çalışıb. Uzun illərdir ki, Gəncə şəhəri 23 nömrəli tam orta məktəbdə riyaziyyat müəllimi işləyir. Tahirə Kərimova müəllimlərin sertifikatlaşdırılması imtahanında 50 bal toplayıb. 

Müəllim deyir ki, riyaziyyatı sevdirmək əsas məqsədidir. Onun yetişdirdiyi şagirdlərin əksəriyyəti digər məktəblərdə riyaziyyat müəllimi, yerli və  xarici universitetlərdə tələbədirlər. Tədrisdə daim yeni üsul və metodlara üstünlük verən Tahirə xanım şagirdlərinə sərbəstlik, mehriban münasibət və sevgi aşılayır: “Şagirdlərimi çox sevirəm. Onlara sərbəstlik verirəm, dərslərimi yeni üsul və metodlarla qurmağa çalışıram. Məqsədim onları gələcək uğurlara daha sağlam zəminlə hazırlamaqdır”.

Sertifikatlaşdırma imtahanlarında iştirakı da Tahirə müəllimin özünəinamından və biliklərinə güvənindən qaynaqlanıb: “İmtahanda iştirakım mütləq idi, kollektivdə hamı məndən bunu gözləyirdi. Uzun illərin təcrübəsi mənə təkmilləşməyi, yeni tendensiyaları izləməyi öyrədib. Ona görə də imtahanda çətinlik çəkmədim”.

Onun fikrincə, müasir uşaqların təhsili əvvəlki dövrün təhsilindən müəyyən qədər fərqlənir. Yeni proqramlar müəllimdən öyrətmə zamanı xüsusi taktika tələb edir: “Bəzən sadə mövzulara çox, ağır mövzulara isə az saat ayrılır. Bu zaman müəllim mövcud duruma uyğun fərqli yanaşmalar tətbiq etməlidir. Riyaziyyatı həyati nümunələrlə izah edir, şagirdin mövzunu real həyata inteqrasiya etməsinə çalışıram. Bu, uşaqları həvəsləndirir”.

Tahirə Kərimova təcrübəsinə əsasən bildirir ki, şagird müəllimini nə qədər çox istəyirsə, dərsə də bir o qədər həvəs və maraqla yanaşır, yaxşı oxuyur. O düşünür ki, valideynlərin uşaq üzərindəki nəzarəti və genetik faktorlar da məktəblinin akademik nailiyyətlərinə təsir göstərir.

“Evə çox tapşırıq vermək uşağın dərsə marağını azalda bilər”
1961-ci ildə Tərtərdə anadan olan, lakin Göygöldə böyüyən Təranə Məmmədova Gəncə Dövlət Universitetini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Müəllimlik fəaliyyətinə kənd məktəbində başlayıb, hazırda isə Göygöldə 8 il təhsil aldığı 4 nömrəli tam orta məktəbdə riyaziyyat müəllimi kimi çalışır. 63 yaşlı müəllim könüllü şəkildə iştirak etdiyi sertifikatlaşdırma imtahanında 53 bal toplayıb.

Məmmədova deyir ki, həmişə kollektivin və valideynlərin etimadını doğrultmağa çalışıb: “İmtahanda könüllü iştirak etdim, heç bir çətinlik görmədim. Suallar məktəb proqramına uyğun idi. Digər müəllimlərə də məsləhətim odur ki, peşələrinə məsuliyyətlə yanaşsınlar. Müəllimlik sənəti çətindir, amma bir o qədər də şərəflidir. Sənəti sevərək seçmişəm”.

Onun fikrincə, müasir müəllimlər hazırlıq kurslarına, təlimlərə qoşulmadan da uğur qazana bilərlər. 
Yetirmələrinin uğurları, onların müxtəlif ölkələrdə təhsil alması, fərqli sahələrdə fəaliyyət göstərməsi Təranə müəllimi qürurlandırır. 
Şagirdlərin marağının azalmaması üçün ev tapşırıqlarını çox verməməyə çalışır: “Evə çox tapşırıq vermək uşağın dərsə marağını azalda bilər. Sinifdə çalışma etdirirəm, dərslə əlaqədar evə az, lakin səmərəli tapşırıqlar verirəm”.
O qeyd edir ki, müasir dövrün valideynləri övladlarının yaxşı təhsil almasına daha çox maraq göstərirlər. 

“Buraxılış sinifləri üçün evə daha çox, ibtidai siniflər üçün isə daha az çalışmalar vermək olar”
Akif Namazov 1961-ci ildə Qərbi Azərbaycanın Amasiya rayonunun Güllübulaq kəndində müəllim ailəsində anadan olub. Bakı Dövlət Universitetinin Mexanika-riyaziyyat fakültəsini bitirdikdən sonra doğma kəndində müəllimliyə başlayıb. I Qarabağ müharibəsi ərəfəsində ermənilərin törətdiyi təxribatla əlaqədar ailəsi ilə birlikdə Gəncəyə köçüb. Həmin vaxtdan 37 nömrəli tam orta məktəbdə riyaziyyatı tədris edir. Akif müəllim sertifikatlaşdırma imtahanında 50 bal toplayıb.

A.Namazov deyir ki, sertifikatlaşdırma imtahanında iştirak könüllü, lakin vacib bir addım idi: “Müxtəlif test toplularından və kurikulum vəsaitlərindən yararlandım. İmtahan müəllimin məsuliyyət hissini artırır, tədris etdiyi fənni dərindən bilməyə məcbur edir”. 
Onun sözlərinə görə, yaxşı müəllim idarəedici, çalışqan, təmkinli və qayğıkeş olmalıdır. Oocaman müəllim gənc həmkarlarının da bilikli və bacarıqlı olduğunu, zaman keçdikcə onların daha çox püxtələşəcəyini düşünür.

Akif müəllim metodikada sadədən mürəkkəbə getmək prinsipini  əsas tutur: “Şagird mövzunu tam başa düşübsə, misal və məsələni sərbəst həll edə bilir. Ev tapşırıqları da sinif səviyyəsinə uyğun verilməlidir. Buraxılış sinifləri üçün evə daha çox, ibtidai siniflər üçün isə daha az çalışmalar vermək olar”.
Hər üç müəllim gənc nəslə ümidlə yanaşır. Onların fikrincə, müasir şəraitdə müəllimlik sənəti həm şərəfli, həm də məsuliyyətlidir. Müəllimlər təhsilin inkişafı üçün daim yenilikləri izləməli, şagirdlərini dövrün tələblərinə uyğun hazırlamalıdırlar.

Tahirə Kərimova, Təranə Məmmədova və Akif Namazov illərin təcrübəsini, biliyini və sevgisini yeni nəsillərə ötürərək cəmiyyət üçün qiymətli ziyalılar yetişdirib və bu missiyalarını hələ də uğurla davam etdirirlər.